متامسک کارت: آغاز نئوبانکداری غیرامانی؟
به گزارش شبکه اطلاعرسانی طلا و ارز و به نقل از فوربز، صنعت کریپتو بیش از یک دهه است که وعدهی انقلاب مالی میدهد، اما با وجود رویکردهای مثبت کاخ سفید نسبت به این حوزه، بیشتر کاربران عادی همچنان با یک مشکل اساسی روبهرو هستند: اینکه نمیتوانند با بیتکوین قهوه بخرند یا اجارهی خانه را با USDC پرداخت کنند. این مشکل باعث شده کریپتو بیشتر ابزاری برای سرمایهگذاری باشد تا یک راهکار واقعی برای پرداختها.
استیبلکوینها: انقلاب بیسروصدا
در حالی که بیتکوین در تیتر اخبار قرار دارد، استیبلکوینها به سریعترین نوآوری عملی در دنیای کریپتو تبدیل شدهاند. این داراییهای دیجیتال که به ارزهای فیات (عمدتاً دلار آمریکا) متصل هستند، رشد انفجاری داشتهاند. حجم در گردش آنها از چند میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار رسیده است. آمارها گویای یک روند قدرتمند هستند. هر ماه حدود ۲۰ میلیون آدرس در بلاکچینهای عمومی با استیبلکوینها تراکنش انجام میدهند و فقط در نیمهی اول ۲۰۲۴، بیش از ۲.۶ تریلیون دلار از طریق آنها تسویه شده است. حتی «کریستوفر والر»، یکی از اعضای هیئتمدیره فدرال رزرو، به اهمیت استیبلکوینها اذعان کرده و گفته است که ۹۹٪ از ارزش بازار این داراییها به دلار آمریکا متصل است.
این شرایط پدیدهی جالبی را رقم زده است: در حالی که کریپتو اغلب بهعنوان جایگزین دلار مطرح میشود، استیبلکوینها در عمل به گسترش استفاده از دلار در سراسر جهان کمک میکنند. «برایان بروکس»، مدیر پیشین دفتر نظارت بر ارز آمریکا، معتقد است که «استیبلکوینها میتوانند جایگاه دلار را بهعنوان ارز ذخیره جهانی حفظ کنند» زیرا دسترسی جهانی به آن را آسانتر کردهاند.
کارت متامسک؛ کاربرد واقعی کریپتو در زندگی روزمره
نوآوری کلیدی که اکنون در حال وقوع است، اتصال مستقیم استیبلکوینها به سیستمهای پرداخت روزمره است، آن هم بدون فدا کردن اصل خودامانی؛ ویژگیای که کریپتو را از سیستم مالی سنتی متمایز میکند. «سایمون جونز»، مدیر ارشد بازرگانی شرکت Baanx، اخیراً در مصاحبهای این تحول را «نئوبانکداری غیرامانی» نامیده و توضیح داده است که چگونه این شکاف در حال پر شدن است: «ما شبکهای از شرکا، از جمله مسترکارت و ویزا، تشکیل دادهایم و سیستمی ایجاد کردهایم که از بلاکچین شروع میشود و از طریق شرکای ما به مصرفکننده میرسد».
این شاید پیچیده به نظر برسد، اما تحول بزرگی در راه است: شرکتهایی مانند Baanx در حال توسعهی سیستمهایی هستند که امکان خرج کردن کریپتو را مستقیماً از کیف پولهای غیرامانی فراهم میکنند؛ بدون نیاز به سپردن کامل داراییها به بانک یا صرافی. متامسک، محبوبترین کیف پول اتریوم با بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر، اخیراً با همکاری Baanx و مسترکارت کارت خود را عرضه کرده است. طبق اعلام رسمی آنها، این کارت «به شما امکان میدهد بدون نیاز به بانک، هزینههای اضافی یا شارژ مجدد، پرداختهای خود را مستقیماً با کریپتو انجام دهید».
کارت متامسک چگونه کار میکند؟
زمانی که کارت متامسک را در فروشگاهی روی دستگاه پرداخت قرار میدهید، پشتصحنه یک فرآیند پیچیده آغاز میشود:
سیستم بررسی میکند که کیف پول متصلشده شما موجودی کافی دارد. قراردادهای هوشمند (با استفاده از مفهوم «انتزاع حساب») تراکنش را تأیید میکنند. پرداخت در کمتر از پنج ثانیه روی بلاکچین پردازش میشود. فروشنده مبلغ را به ارز محلی خود دریافت میکند. «شما یک قرارداد هوشمند دارید، به فروشگاه میروید، کارت را روی دستگاه میزنید و درخواست پرداخت ۵۰ دلاری میکنید. سیستم ما بررسی میکند که آیا کیف پول شما منبع مالی متصل دارد و آیا این مبلغ موجود است یا خیر» (سایمون جونز، مدیر ارشد بازرگانی Baanx). اجرای این فرآیند در مقیاس جهانی آسان نیست. جونز توضیح میدهد که Baanx در برخی شبکهها از پاراچینهای اختصاصی استفاده میکند تا سرعت پردازش را با استانداردهای پرداخت اروپا (کمتر از پنج ثانیه) هماهنگ نگه دارد. البته کاربران نیازی به دانستن این جزئیات ندارند؛ آنها فقط کارت را لمس میکنند و پرداخت انجام میشود.
دسترسی به دلار برای کشورهای در حال توسعه
در حالی که کاربران آمریکایی از کارت متامسک برای خرج کردن داراییهای کریپتویی خود استفاده میکنند، این فناوری در بازارهای نوظهوری مانند آمریکای لاتین تأثیر شگرفی دارد. در کشورهایی مثل برزیل، کلمبیا و مکزیک، ارزهای محلی دچار بیثباتی و تورم شدید هستند. «در بازارهای نوظهوری مانند برزیل، کلمبیا و مکزیک، مردم ۲۵ تا ۳۰ درصد قدرت خرید بیشتری دارند، چون بهجای پرداخت با ارز محلی، از یک کارت مبتنی بر دلار استفاده میکنند». (سایمون جونز)
ماهیّت غیرامانی این کارت، فرصتهای تجاری متعددی را نیز فراهم کرده است. متامسک و Baanx توانستهاند کارت خود را همزمان در ایالات متحده، بریتانیا، اتحادیه اروپا، مکزیک، کلمبیا و برزیل عرضه کنند، بدون اینکه نیازی به مذاکره با بانکهای محلی یا مؤسسات مالی داشته باشند. Baanx قصد دارد تا پایان امسال کارت متامسک را در ۸۰ کشور جهان ارائه کند.
استیبلکوینها؛ فراتر از کاهش کارمزدها
یکی از دلایل اصلی ترویج پرداختهای کریپتویی، کارمزد پایینتر آنها بوده است، اما این فقط بخشی از ماجراست. همانطور که «سایمون تیلور» اشاره میکند: «استیبلکوینها ارزانتر نیستند، بلکه بهترند». مزایای آنها شامل موارد زیر است: دسترسی جهانی بدون نیاز به حساب بانکی پردازش ۲۴ ساعته بدون تعطیلی یا محدودیت زمانی بانکها قابلیت برنامهریزی برای نوآوریهای آینده کاهش ریسک مسدود شدن داراییها یا مشکلات بانکی بهعنوان نمونه، «Yellow Card»، یک پلتفرم مالی در ۲۰ کشور آفریقایی، توضیح میدهد: «در آفریقا، بحث بر سر استیبلکوین در مقابل ابزارهای مالی سنتی نیست. بلکه انتخاب بین استیبلکوین یا هیچ است. کمبود ارزهای معتبر در سراسر این قاره یک بحران جدی است».
چشمانداز جدید نظام مالی
با گسترش نئوبانکداری غیرامانی، شاهد تحول بنیادینی در زیرساختهای مالی هستیم. بانکها معمولاً از گردش پول در شبکههای پرداخت برای تأمین وامها استفاده میکنند، اما در این مدل جدید، پرداختها دیگر به وامدهی وابسته نیستند. «جدا شدن پرداختها از وامدهی، ماهیّت بانک را تغییر نمیدهد. بانکها همچنان ارائهدهندهی اعتبار خواهند بود، فقط در بازاری رقابتیتر». (سایمون جونز)
هرچند این دیدگاه خوشبینانه به نظر میرسد، اما از آنجا که هنوز میلیاردها نفر در جهان دسترسی به خدمات بانکی پایدار ندارند، این فناوری میتواند مکمل نظام سنتی باشد، نه رقیب آن.
چالشهای نظارتی
مدل نئوبانکداری غیرامانی با موانع قانونی مواجه است، بهویژه در ایالات متحده که هنوز قوانین مشخصی برای استیبلکوینها تصویب نشده است. در مقابل، مناطقی مانند سنگاپور، هنگکنگ و اتحادیه اروپا چارچوبهای مشخصی برای انتشار و استفاده از استیبلکوینها ایجاد کردهاند. این عدم هماهنگی نظارتی، چالشهایی به همراه دارد اما فرصتهایی نیز ایجاد میکند. همانطور که «تیموتی ماساد»، رئیس پیشین کمیسیون معاملات آتی آمریکا، اشاره کرده است: «نادیده گرفتن بازار استیبلکوینها با این فرض که کوچک و قابلکنترل است، میتواند خطرناک باشد، بهویژه وقتی سایر کشورها در حال پذیرش گستردهی آن هستند».
کارت متامسک و آیندهی نئوبانکداری غیرامانی
نئوبانکداری غیرامانی یک تحول بزرگ در نحوهی تعامل ما با پول و بانکداری است. با اتصال کیف پولهای غیرامانی به سیستمهای پرداخت روزمره، این مدل وعدهی اولیهی کریپتو (یعنی استقلال مالی) را محقق میکند، بدون اینکه کاربران مجبور به سازش بر سر راحتی باشند. آمارها نشان میدهند که استیبلکوینها در حال حاضر در مقیاس تریلیون دلاری تسویه حساب میکنند و زیرساختهای لازم برای اتصال آنها به تجارت روزمره بهسرعت در حال توسعه است. در حالی که بیتکوین قصد داشت جایگزین دلار شود، استیبلکوینها و نئوبانکداری غیرامانی ممکن است راهی نوین برای استفاده از آن ایجاد کنند و برای میلیاردها نفر که هنوز به بانکداری یا ارز پایدار دسترسی ندارند، این یک تغییر اساسی خواهد بود.