به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی طلا و ارز، همان‌طور که تب استخراج نفت در قرن نوزدهم افراد را به سودای ثروت به سمت چاه‌های ناشناخته می‌کشاند، میم‌کوین‌ها نیز معامله‌گران دیجیتال را به سفته‌بازان مدرن تبدیل کرده‌اند. این ارزهای دیجیتال، که اغلب بر پایه شوخی، فرهنگ اینترنتی و ترندهای وایرال ساخته می‌شوند، برخلاف بیت‌کوین (BTC) یا اتریوم (ETH)، هیچ ارزش ذاتی یا کاربرد مشخصی ندارند. در بیشتر مواقع، تنها یک نام عجیب‌وغریب و یک داستان هیجان‌انگیز دارند، اما با این حال، میلیاردها دلار سرمایه از سوی معامله‌گران سفته‌باز جذب می‌کنند. آنچه بسیاری متوجه نمی‌شوند این است که این بازی از همان ابتدا به نفع عده‌ای خاص طراحی شده است.
الگوی همیشگی میم‌کوین‌ها: اوج‌گیری سریع، سقوط ناگهانی
موج اول میم‌کوین‌ها با دوج‌کوین ($DOGE) در سال ۲۰۱۳ آغاز شد، ارزی که ابتدا یک شوخی بود اما به یک پدیده اینترنتی تبدیل شد. الگوی همیشگی این بازار به این شکل است: یک میم‌کوین وایرال می‌شود، افراد داخلی و سرمایه‌گذاران اولیه سود هنگفتی می‌برند و در نهایت، خریداران دیرهنگام با توکن‌های بی‌ارزش باقی می‌مانند. توکن $TRUMP نیز همین مسیر را طی کرد؛ رشد انفجاری و سپس سقوط شدید در ژانویه ۲۰۲۵، نشان داد که این دسته از ارزها همچنان بر موج هیجانات و نوسانات شدید سوار هستند.
سود واقعی در دست چه کسانی است؟
میم‌کوین‌ها برخلاف عرضه اولیه کوین‌ها (ICO) که در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ رونق داشت، هیچ کاربرد خاصی ندارند. بااین‌حال، شباهت آن‌ها در این است که تعداد محدودی از افراد داخلی، قبل از عرضه عمومی، فرصت خرید این توکن‌ها را پیدا می‌کنند. از آنجا که این دارایی‌ها معمولاً در مدت‌زمان کوتاهی رشد چشمگیری دارند و سپس سقوط می‌کنند، بسیاری از معامله‌گران تلاش می‌کنند تا در نقطه اوج بفروشند. اما در نهایت، تنها برندگان واقعی همان‌هایی هستند که به سازندگان این توکن‌ها نزدیک‌اند.
بیشتر میم‌کوین‌ها طوری طراحی شده‌اند که بیشترین سود را به توسعه‌دهندگان و افراد داخلی برسانند. این افراد معمولاً بخش قابل‌توجهی از کل عرضه توکن را مخفیانه در اختیار دارند. وقتی سرمایه‌گذاران کافی جذب شدند، این افراد دارایی خود را نقد کرده و باعث سقوط قیمت می‌شوند. استخرهای نقدینگی نیز اغلب در کنترل توسعه‌دهندگان است و آن‌ها می‌توانند در هر زمان وجوه را خارج کرده و بازار را متلاطم کنند.
یک بازی از پیش باخته؟
نکته عجیب اینجاست که علیرغم مشخص بودن این ترفند، همچنان افراد زیادی در این بازی شرکت می‌کنند. اصطلاح «راگ‌پولینگ» (Rug-Pulling) که به معنای رها کردن پروژه توسط توسعه‌دهندگان و خارج کردن سرمایه‌ها است، دقیقاً به همین پدیده اشاره دارد. در حالی که در بسیاری از کشورها قوانین مشخصی برای این نوع کلاهبرداری وجود ندارد، معمولاً این اقدامات با کلاهبرداری، تبانی و سایر جرائم مالی همراه هستند. اجرای قوانین علیه این پروژه‌ها نیز به دلیل ناشناس بودن بنیان‌گذاران و فرامرزی بودن پروژه‌ها بسیار دشوار است.
نمونه‌ای آشکار از این ماجرا را می‌توان در $TRUMP مشاهده کرد، توکنی که توسط رئیس‌جمهور آمریکا راه‌اندازی شد و بیش از ۱۰۰ میلیون دلار کارمزد نصیب تیم سازنده کرد. اما پس از آنکه ترامپ اعلام کرد که چندان از این توکن اطلاعی ندارد، قیمت آن سقوط کرد. هم‌زمان، توکن $MELANIA نیز عرضه شد و فشار فروش روی $TRUMP را افزایش داد. طبق داده‌های کوین‌مارکت‌کپ، قیمت $TRUMP اکنون در ۲۱ اسفند حدود ۱۰.۵۰ دلار است، یعنی ۸۶٪ کمتر از سقف تاریخی ۷۵.۳۵ دلار در ۳۰ دی. اگر این روند بدون نظارت باقی بماند، پیامدهای آن می‌تواند فراتر از حد تصور باشد.
سیاستمداران و تب میم‌کوین‌ها؛ فرصتی برای فساد یا یک سرگرمی بی‌ضرر؟
مدت کوتاهی پس از اعلام میم‌کوین ترامپ، جان کورنین، سناتور ایالت تگزاس، از توکن خود با نام $USA رونمایی کرد. این توکن ابتدا افزایش قیمت داشت، اما تنها چند ساعت بعد تقریباً بی‌ارزش شد. در نهایت، از حساب کاربری سناتور در شبکه اجتماعی «X» توییتی منتشر شد که اعلام می‌کرد حساب او هک شده است. اگرچه ممکن است این رویداد به ضعف امنیتی حساب او مرتبط باشد، اما این سؤال را ایجاد می‌کند که افراد بانفوذ چگونه از این روند برای منافع خود استفاده خواهند کرد؟
وقتی مقامات دولتی وارد بازی می‌شوند
در تعطیلات روز ولنتاین، خاویر میلی، رئیس‌جمهور آرژانتین، از توکنی به نام $LIBRA حمایت کرد. ارزش بازار این توکن به بیش از ۴ میلیارد دلار رسید اما پس از سقوط ناگهانی، بسیاری از خریداران با دارایی‌های بی‌ارزش باقی ماندند. در پی این ماجرا، میلی اکنون تحت تحقیقات قضایی به اتهام کلاهبرداری قرار دارد.
میم‌کوین؛ ابزاری جدید برای پول‌شویی و فساد؟
استفاده سیاستمداران از میم‌کوین‌ها می‌تواند به ابزاری برای رشوه‌خواری و پول‌شویی تبدیل شود. با هماهنگی کافی، گروه‌هایی می‌توانند از این توکن‌ها برای جابجایی پول‌های غیرقانونی استفاده کنند. اما اگر هیچ نهادی این رویه را کنترل نکند، این فرصت سوءاستفاده عملاً بی‌حدومرز خواهد بود.
شاید این سؤال در ذهن بسیاری باشد که دولت آمریکا برای مقابله با این میم‌کوین‌ها چه اقداماتی انجام داده است؟
پاسخ کوتاه: هیچ کاری. در واقع، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در بیانیه‌ای اعلام کرده است: «خریداران و دارندگان میم‌کوین‌ها تحت حمایت قوانین فدرال اوراق بهادار نیستند».
چرا این پروژه‌ها غیرقانونی محسوب نمی‌شوند؟
هرچند که این طرح‌ها شبیه کلاهبرداری به نظر می‌رسند، اما بیشتر عرضه‌های میم‌کوین‌ها از نظر فنی قوانین را نقض نمی‌کنند. دلیل آن در شرایط و ضوابط این توکن‌ها نهفته است. تا زمانی که سازندگان به‌طور واضح اعلام کنند که توکن آن‌ها هیچ کاربرد واقعی ندارد و سرمایه‌گذاران را از بی‌ارزش بودن آن آگاه کنند، از پیگرد قانونی مصون می‌مانند. بسیاری از میم‌کوین‌ها در توضیحات خود ذکر می‌کنند که «فقط برای اهداف سرگرمی» طراحی شده‌اند و هیچ تضمینی برای افزایش قیمت ارائه نمی‌دهند. همین موضوع باعث می‌شود که پس از سقوط قیمت، شکایت حقوقی علیه آن‌ها به جایی نرسد.
دور زدن قانون با ترفند «کالای کلکسیونی»
دیوید ساکس، مسئول هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال در کاخ سفید، میم‌کوین ترامپ را با کالاهای کلکسیونی مانند NFTها مقایسه کرده و در مصاحبه‌ای با شبکه فاکس بیزنس گفته است: «دارایی‌های دیجیتالی مانند NFTها یا میم‌کوین‌ها، کلکسیونی هستند و من فکر می‌کنم توکن ترامپ نیز یک کالای کلکسیونی است».
این ترفند جدید نیست. دلیل اصلی این مقایسه، فرار از قوانین نظارتی SEC است. طبق آزمون هاوی (Howey Test) که در سال ۱۹۴۶ توسط دیوان عالی آمریکا تعریف شد، اگر یک دارایی دیجیتال به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شود و انتظار کسب سود از طریق تلاش دیگران وجود داشته باشد، آن دارایی تحت قوانین اوراق بهادار قرار می‌گیرد و باید مطابق با مقررات SEC ثبت و کنترل شود. اما اگر یک میم‌کوین به‌عنوان یک اثر هنری یا محصول فرهنگی معرفی شود، سازندگان می‌توانند ادعا کنند که توکن آن‌ها یک «کالای کلکسیونی» است و نه یک سرمایه‌گذاری.
در نهایت، حقیقت ساده‌ای درباره میم‌کوین‌ها وجود دارد: وقتی اکثر مردم از یک میم‌کوین باخبر می‌شوند، دیگر برای سرمایه‌گذاری دیر شده است. در این مرحله، سازندگان و خریداران اولیه دام را پهن کرده‌اند و سرمایه‌گذاران جدید مانند جویندگان نفت قرن نوزدهم، تنها با زمین‌های خشک باقی می‌مانند. پس اگر قصد ورود به میم‌کوین بعدی را دارید، به یک نکته ساده توجه کنید: اگر جزو افراد مطلع نیستید، احتمالاً پولتان را از دست خواهید داد.
