به گزارش شبکه اطلاعرسانی طلا و ارز و به نقل از فوربز، در شرایطی که بیتکوین (BTC) با وجود افتهای اخیر همچنان در نزدیکی بالاترین رکوردهای خود قرار دارد و قیمت طلا نیز به بالاترین سطح تاریخی خود به دلار رسیده است، این پرسش مطرح میشود که کدام دارایی عملکرد بهتری در برابر تورم و بیثباتی ژئوپلیتیکی خواهد داشت؟ اگر رکود اقتصادی رخ دهد، طلا گزینه بهتری است یا بیتکوین؟ آیا در بلندمدت طلا از بیتکوین پیشی خواهد گرفت، یا بالعکس؟
طلا و بیتکوین؛ هر دو «پول سخت» هستند
هر دو دارایی به عنوان پول سخت شناخته میشوند و در برابر تورم مقاومت نشان میدهند، زیرا هدف آنها حفظ ارزش در برابر افزایش عرضه پول و سیاستهای مالی انبساطی است. تورم، که باعث افزایش عمومی قیمتها و کاهش قدرت خرید پول فیات میشود، در نهایت تحت تأثیر میزان پول در گردش قرار دارد. طلا به دلیل کمیاب بودن و نقش تاریخیاش در نظام پولی، اغلب در زمان بحرانهای ژئوپلیتیکی ارزش بیشتری پیدا میکند.
این فلز گرانبها تا سال ۱۹۷۱ پشتوانه اصلی ارزهای فیات بود، اما پس از کنار گذاشتن استاندارد طلا توسط ایالات متحده، سیستم کنونی پولهای فیات بدون پشتوانه شکل گرفت. از سوی دیگر، در دوران رکود اقتصادی، نوسانات کوتاهمدت بیتکوین میتواند باعث فشار فروش و کاهش قیمت آن شود، زیرا این دارایی در بازارهای ۲۴ ساعته معامله میشود و اغلب به عنوان یک دارایی پرریسک تلقی میشود. در چنین شرایطی، ممکن است طلا به دلیل تقاضای بانکهای مرکزی و تأثیر تعرفهها، افزایش ارزش داشته باشد.
طلا و بیتکوین در قالب داراییهای کاغذی
طلا علاوه بر نقش ذخیره ارزش، در صنایع مختلف نیز کاربرد دارد که به حفظ قیمت آن کمک میکند. در مقابل، بیتکوین دو مزیت منحصربهفرد دارد: قابلیت استفاده به عنوان ابزار مبادله (هرچند هنوز به طور کامل تحقق نیافته است) و ادغام آن با فناوریهای اینترنتی و هوش مصنوعی از طریق پروتکل پرداخت L402 و شبکه لایتنینگ. بیتکوین به گونهای طراحی شده که با میزان مصرف انرژی و قدرت پردازشی مقیاسپذیر است.
برخلاف طلا، که در صورت کشف منابع جدید (مانند استخراج از سیارکها) ممکن است کاهش قیمت پیدا کند، بیتکوین دارای سازوکاری خودتنظیم برای سختی استخراج است که هزینه تولید آن را با میزان انرژی مصرفی متعادل میکند. با این حال، اگر بیتکوین یا طلا را از طریق صندوقهای ETF کاغذی نگهداری کنید، تنها به نوسانات قیمت وابسته خواهید بود، نه مزایای ذاتی این داراییها. در بازار طلا، مالکیت کاغذی رایج است و نسبت طلای کاغذی به طلای واقعی گاهی تا ۲۰ برابر برآورد میشود. در مورد بیتکوین، تقاضا برای نگهداری شخصی بیشتر بوده و عرضه ETFهای بیتکوین نیز در زمانی انجام شده که بخش زیادی از بیتکوینها در اختیار سرمایهگذاران بلندمدت بوده است.
مقایسه افقهای کوتاهمدت و بلندمدت
در کوتاهمدت، بیتکوین همبستگی بالایی با سهام پرریسک دارد. به عنوان مثال، در مواقعی که نرخ تورم فراتر از انتظارات اعلام میشود، ممکن است بیتکوین کاهش قیمت داشته باشد، در حالی که طلا رشد کند. همین موضوع باعث شده که برخی از طرفداران طلا، هر بار که این اتفاق رخ میدهد، آن را به عنوان پیروزی طلا در برابر بیتکوین تلقی کنند. اما در افق بلندمدت، بیتکوین همچنان یکی از بهترین داراییها از نظر بازدهی تعدیلشده بر اساس ریسک محسوب میشود.
محدودیت عرضه ۲۱ میلیون واحدی آن، عامل کلیدی در حفظ ارزش آن است. سایر رمزارزها که در تلاش برای ایجاد یک «عرضه پول دیجیتال» جدید بودند، به تدریج در برابر بیتکوین محو شدهاند. شاخص دامیننس بیتکوین (نسبت ارزش بازار آن به کل بازار رمزارزها) اخیراً از ۶۰٪ عبور کرده است، سطحی که آخرین بار در سال ۲۰۲۱ مشاهده شده بود. بیتکوین علاوه بر نقش ذخیره ارزش، به دلیل افزایش کاربردهایش در سیستم مالی دیجیتال، با افزایش تقاضا و رشد قیمت مواجه است. در مقابل، طلا همچنان با مشکل جابهجایی و استفاده به عنوان ابزار مبادله مواجه است.
تأثیر تعرفهها، رکود و بیثباتی ژئوپلیتیکی
تعرفهها و رکود اقتصادی، به رشد قیمت طلا کمک کردهاند. بانک مرکزی چین برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا اقدام به خرید طلا کرده و این فلز گرانبها در ایالات متحده نیز تحت تأثیر سیاستهای تعرفهای، افزایش قیمت داشته است. در همین حال، هر دو دارایی تحت تأثیر بیثباتی ژئوپلیتیکی قرار دارند. طلا به صورت فیزیکی در حال انتقال به ایالات متحده است، در حالی که تجهیزات ماینینگ بیتکوین، که عمدتاً در چین تولید میشوند، با تأخیر در تحویل به ماینرهای آمریکایی مواجه شدهاند. این موضوع بر قدرت پردازشی شبکه بیتکوین تأثیرگذار است.
هر دو دارایی به عنوان پوششی در برابر شکست دولتها در مدیریت پولی تلقی میشوند. طلا بیشتر برای شرایطی مناسب است که دولت کنترل عرضه پول را از دست داده اما بازارهای خصوصی همچنان فعال هستند. بیتکوین، به اینترنت متکی است و در شرایطی که ارتباطات مختل شود (مثلاً در اعتراضات گسترده)، ممکن است آسیبپذیر باشد.
آینده: بازگشت به استانداردهای قدیمی یا پذیرش واقعیتهای جدید؟
بیتکوین اخیراً به دلیل مسائل ژئوپلیتیکی مورد توجه قرار گرفته است. برخی کشورها آن را در ذخایر استراتژیک خود نگهداری میکنند، در حالی که برخی دیگر در حال استخراج آن هستند. السالوادور، که اولین کشوری بود که بیتکوین را به عنوان پول قانونی پذیرفت، اخیراً توافقی با صندوق بینالمللی پول (IMF) امضا کرده که در آن توصیه شده خرید بیتکوین توسط بخش عمومی متوقف شود.
اگرچه بیتکوین هنوز به سطح نگهداری گستردهای که طلا در میان دولتها دارد نرسیده است، اما پتانسیل رشد آن بسیار بالاتر است. استاندارد طلا یک نظم پولی قدیمی است که دیگر امکان بازگشت به آن وجود ندارد. سرمایهگذاری در بیتکوین یا طلا، در واقع انتخابی بین تکیه بر مدلهای سنتی یا پذیرش تحولات جدید مانند ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) و استیبلکوینهای دولتی است.
جمعبندی
در صورت وقوع رکود، احتمالاً بیتکوین نسبت به سایر رمزارزها جایگاه بهتری خواهد داشت و به عنوان پول سخت دیجیتال باقی خواهد ماند. در بلندمدت، بازدهی و کاربردهای رو به رشد آن، آینده روشنی را نشان میدهد، هرچند که فاقد سابقه چندصدساله طلاست و همچنان با ریسکهایی نظیر هک شدن یا سقوط صرافیهای بزرگ مواجه است.
طلا همچنان یک پوشش اثباتشده در برابر کاهش ارزش ارزهای فیات محسوب میشود و عملکرد آن مطابق انتظارات بوده است. این فلز میتواند راهکاری مناسب برای حفظ ارزش در برابر تورم و بحرانهای پولی باشد. اما عدم کارایی آن به عنوان ابزار مبادله و محدودیتهایش در دنیای دیجیتال، باعث شده که سقف رشد آن در مقایسه با بیتکوین پایینتر باشد.
