بیماری با طعم «شیرین»
يکشنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۹ – ۱۲:۰۷ بیماری با طعم «شیرین»
دیابت بیماری مزمنی است و زمانی رخ میدهد که لوزالمعده انسولین کافی تولید نمیکند؛ افزایش قند خون، شایعترین علامت دیابت است و در طول زمان منجر به آسیبهای جدی به بسیاری از دستگاههای بدن همچون مغز،قلب،چشم و کلیه میشود.
گروه سلامت خبرگزاری فارس:دیابت بیماری مزمنی است و زمانی رخ میدهد که پانکراس(لوزالمعده) انسولین کافی تولید نمیکند یا بدن نمیتواند به طور مؤثر از انسولین تولید شده استفاده کند؛چراکه انسولین هورمونی است که قند خون را تنظیم میکند.
هایپرگلیسمی یا افزایش قند خون، شایعترین علامت دیابت کنترل نشده است و در طول زمان منجر به آسیبهای جدی به بسیاری از دستگاههای بدن، به ویژه اعصاب و عروق خونی میشود.
انسولین هورمونی است که مواد غذایی قندی و نشاسته و… را در بدن به انرژی تبدیل میکند. علائم دیابت، بسته به نوع دیابت و جنسیت در افراد متفاوت است.
گلوکز برای سلامتی و تأمین انرژی بدن حیاتی است؛ چون منبع مهم انرژی برای سلولهای بدن بوده و سوخت اصلی مغز است. روز جهانی دیابت هرساله در روز 14 نوامبر در بیش از ۱۶۰ کشور دنیا برگزار میشود.
علت اصلی دیابت بر اساس نوع آن، متفاوت است؛ اما صرف نظر از نوع دیابتی که شما دارید، این بیماری میتواند منجر به قند اضافی در خون شما شده و میتواند منجر به مشکلات جدی برای سلامتی شود.
تاکنون علت بروز این بیماری کشف نشده است اما زمینه مساعد ژنتیکی و عوامل محیطی همچون چاقی و بی تحرکی، در ابتلا به این بیماری نقش موثری دارند؛البته باید گفت دیابت بیماری است که تا 80 درصد قابل پیشگیری است.
دیابت بیماری است که هزینه بسیاری را بر جامعه تحمیل میکند. تخمین فدراسیون بینالمللی دیابت این است که هزینه درمان دیابت و عوارض آن در دنیا تا 10 سال آینده از 800 میلیارد دلار بگذرد؛ نتیجه اینکه دیابت بیماری است که شیوع بسیار بالایی دارد و هزینهبری بسیار زیادی هم در بردارد.
بیش از 11 درصد مرگها در دنیا به علت دیابت
از طرف دیگر مرگومیر و عوارض آن هم بالاست. سال 2019، حدود 4.2 میلیون نفر از جمعیت دنیا به خاطر دیابت از بین رفتند؛ یعنی تقریبا 11.3 درصد کل مرگ و میرهای جهان بابت دیابت و عوارض آن بوده است.
دیابت هر 8 ثانیه جان یک نفر را دنیا میگیرد
گفته میشود که تقریبا هر هشت ثانیه در دنیا یک نفر به خاطر دیابت از دنیا میرود. در واقع مرگومیر ناشی از دیابت و عوارض آن از جمع مرگومیر در بیمارىهای واگیری مثل سل، مالاریا و ایدز بیشتر است.
در مناطقی که از سیستم بهداشتی بالاتری برخوردارند، مثل منطقه اروپا، 74 درصد مرگو میر ناشی از دیابت در سنین بالای 60 سال است؛ در صورتی که در منطقه ما متاسفانه نصف این مرگومیرها در سنین زیر 60 سال اتفاق میافتد؛ یعنی جمعیت جوان ما بیشتر دچار مرگ ناشی از دیابت میشوند.
تاریخچه دیابت
این اختلال با نامهای مختلف از هزاران سال قبل توسط دانشمندان ثبت شده است و اولین مورد این بیماری توسط Hesy-Ra، پزشک مصری در سال ۱۵۵۲ قبل از میلاد ثبت شده است.
وی مشاهده کرد که این بیماری باعث ضعف و بیحالی بیماران میشود و یکی از علائم آن تکرر ادرار است. امروزه میدانیم یکی از علائم اصلی دیابت، تکرر ادرار است.
در قرن پنجم میلادی دیابت توسط پزشکان هندی به نوع ۱ و نوع ۲ تقسیم شد. در این زمان مشاهده شد که دیابت نوع ۲ بیشتر در افراد «چاق» و «ثروتمند» وجود دارد و ارتباطی میان اضافه وزن با دیابت نوع ۲ کشف شد.
در سال ۱۸۸۹، راهی برای دانشمندان فراهم شد تا روی عملکرد لوزالمعده در تنظیم قند خون تمرکز کنند. 10 سال بعد، اولین درمان با انسولین به طور موفقیتآمیز انجام شد.
از این زمان به بعد، تشخیص و درمان با سرعت پیش رفت. پزشکان جدید برای تشخیص دیابت نیازی به مزه کردن ادرار نداشتند و روشهای آسانتر و مؤثرتری مانند نوارهای آزمایش ادرار و سنجش گلوکز اختراع شدند.
سایر روشهای جدید آزمایش از جمله تست قند خون ناشتا، تست تحمل گلوکز خوراکی و آزمایش گلوکز مویرگی استفاده میشود.
در کشور ما، حدود ۸ میلیون نفر (کودک و بزرگسال) به انواع دیابت مبتلا هستند، اما متاسفانه تعداد اندکی از این افراد از شرایط خود آگاهاند و یا به کنترل صحیح و دقیق قند خون میپردازند.
در صورتی که آزمایش قندخون ناشتای شما، عددی بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ باشد، نشانگر آن است که شما در دوره دیابت پنهان قرار دارید و چنانچه این رقم ۱۲۶ یا بیشتر از آن باشد،بیانگر ابتلای کامل دیابت است.
انواع دیابت
دیابت نوع یک: در این دسته از مبتلایان، تولید انسولین در بدن به طور کامل قطع میشود؛ در نتیجه قند موجود نمیتواند وارد سلولها شده انرژی بدن را تامین کند و همین مسئله افزایش شدید قند خون را سبب میشود.حدود ۵ تا ۱۰ درصد کل دیابتیها، مبتلایان نوع ۱ را تشکیل میدهند.
دیابت نوع دو: در این دسته از مبتلایان، بدن نسبت به انسولین مقاوم میشود در این حالت انسولین ترشح شده تاثیری برروی جذب قند ندارد و یا ترشح آن به میزان کافی صورت نمیگیرد.
دیابت بارداری:حدود ۴درصد از کل بانوان در طول زمان بارداری موقتاً به این نوع دیابت مبتلا میشوند.
دیابت پنهان:در این دسته از افراد میزان قند خون بالاتر از نرمال است اما نه تا حدی که بتوان آنها را در گروه مبتلایان دیابت نوع ۲ قرار داد.
از هر 10 نفر در دنیا، یک نفر دیابتی است
باقر لاریجانی، رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم با بیان اینکه دیابت یکی از تهدیدهای اصلی برای سلامت بشریت در قرن 21 میلادی است،گفت: در حال حاضر از هر 10 نفر در جهان یک نفر به دیابت مبتلاست و تعداد بیماران دیابتی در جهان طبق برآورد فدراسیون بینالمللی دیابت در سال 2045 ، به 700 میلیون نفر افزایش مییابد.
2 درصد مرگها در ایران در اثر دیابت
طبق آخرین گزارشها، شیوع دیابت در ایران 10.6 (در زنان 11.2 درصد و در مردان 9.8درصد) است و این بیماری علت دو درصد از کل مرگها در ایران در تمام سنین را به خود اختصاص میدهد.
زنان بیشتر از مردان در دام دیابت گرفتار میشوند
وی با ارائه این آمار که دیابت باعث 8.7 درصد از کل هزینههای درمان کشور بوده است، افزود: متاسفانه بیماری دیابت بار سنگین تری در بانوان داشته به نحوی که شیوع آن در بین زنان ایرانی بالاتر گزارش شده است.
نایب رئیس کمیته ملی پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر افزود: امسال در حالی روز جهانی دیابت را برگزار میکنیم که علاوه بر عوارض و مشکلات دیابت، پاندمی کووید-19 در سال 2020 جهان را فرا گرفته و هر روز شاهد مرگ و میر تعدادی از بیماران دیابتی به علت ابتلا به کووید-19 هستیم.
به گفته لاریجانی افراد مبتلا به بیماریهای مزمن همچون دیابت، بیماریهای قلبی-عروقی و فشارخون بالا در معرض خطر بیشتری از ابتلای به کووید-۱۹ و عوارض ناشی از آن هستند و تختهای بیشتری از بخشهای مراقبت ویژه را نسبت به سایر افراد اشغال میکنند.
وی اضافه کرد: در ایران میزان شکست درمان و مرگ و میر ناشی از کرونا در بیماران دیابتی 17.8 درصد گزارش شده است؛ در حالی که این میزان در افراد غیر دیابتی 7.8درصد است. این میزان مرگ در بیماران دیابتی علاوه بر مواردی است که هر سال به علت عوارض دیابت رخ میدهد.
افراد دیابتی باید حتما تا آخر عمر تحت نظر پزشک باشند؛چراکه دیابت خوب شدنی نیست و فرد مبتلا باید زیر نظر پزشک باشند
رئیس شبکه ملی تحقیقات دیابت تصریح کرد: با رخداد پاندمی کووید-19، بار بیماری دیابت به عللی همچون ترس از بیمار شدن در مراکز خدماتی درمانی و مراجعه کمتر بیماران، فشار اقتصادی ناشی از تعطیلی کسب و کارها و کمبود امکانات مراکز درمانی افزایش پیدا کرده است.
لاریجانی گفت: به علت افزایش بیماران دیابتی کنترل نشده، احتمال ابتلا به انواع پیشرفته تر کووید-19 بالا میرود و بار کلی این بیماری نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
آنچه همه افراد جامعه باید به آن توجه کنند، این موضوع است که دیابت یک عامل خطرزای عمده برای ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی است؛ این بدان معنی است که دیابت به اندازه استعمال سیگار، افزایش کلسترول خون، پرفشاری خون، عدم فعالیت جسمانی و چاقی یا حتی بیش از آنها خطرناک است.
دیابت در ایران
طبق آمار ارائه شده حدود ۵-۶ درصد افراد ۳ تا ۶۹ ساله در شهر تهران مبتلا به دیابت هستند. مطالعات نشان داده است که نصف افراد دیابتی بررسی شده در ایران قبل از انجام مطالعات، از بیماری خود آگاهی نداشتند.
میزان شیوع انواع دیابت در نواحی مختلف ایران متفاوت است. طبق مطالعات اخیر، ۱۴ تا۲۳درصد ایرانیان بالغ بالای ۳۰ سال دیابتی یا دچار عدم تحمل گلوکز هستند.
۶0 تا 70درصد افراد دیابتی دچار آسیب عصبی میشوند و ممکن است منجر به قطع پا در آنها شود؛ در حدود ۱۵ درصد این افراد زخم پای ناشی از دیابت مشاهده شدهاست.
ایران جزو کشورهایی است که به میزان زیاد در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارد و بروز دیابت در ایران رو به افزایش است.
10کشوری که دارای بیشترین تعداد مبتلایان به دیابت هستند به ترتیب عبارتند از: هند، چین، ایالات متحده امریکا، اندونزی، روسیه، ژاپن، امارات متحده عربی، پاکستان، برزیل و ایتالیا
ایرج خسرونیا رئیس انجمن متخصصان داخلی در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس اظهار داشت: دیابت دو نوع و شامل دیابت یک و 2 است.نوع یک بیشتر در نوزادان، اطفال و جوانان دیده میشود و بیشتر ارثی است؛ یعنی مادرزادی بوده و وقتی فرد متولد می شود آمادگی کامل برای گرفتار شدن در دیابت را دارد.
وی ادامه داد:دیابت نوع 2، بیشتر در افراد میان سال و مسن تر بروز میکند و بیشتر به دلیل چاقی و پرخوری ایجاد میشود؛البته گاهی نیز مسائل ارثی هم دخیل است.
چون دیابت گاهی اوقات علامتی ندارد، شخص هیچگونه درمانی را انجام نمیدهد،اما این بیماری روی چشم، کلیه، سیستم مغز و اعصاب اثر میگذارد
رئیس انجمن متخصصان داخلی افزود: دیابت نوع یک بیشتر با انسولین درمان میشود و هیچ راه پیشگیری ندارد و اگر کسی پدر، مادر یا برادر و خواهر دیابتی داشته باشد امکان ابتلا آن نیز زیاد است.
خسرونیا با بیان اینکه دیابت نوع 2 بیشتر مربوط به پرخوری و چاقی است،یادآور شد: در این شرایط پانکراس قدرت جوابگویی ندارد و نمیتواند همه مواد قندی را جذب و هضم کند و باعث بروز دیابت میشود.
وی با اشاره به راههای درمان دیابت،ابراز داشت: در نوع یک درمان بیشتر با استفاده از انسولین و در نوع دو بیشتر به وسیله دارو رژیم غذایی است.متاسفانه در ایران 50 درصد کسانی که دیابت دارند، از بیماری خود با خبر نیستند و درمانی نمیکنند تا عارضههای مختلف ایجاد شود.
رئیس انجمن متخصصان داخلی افزود: چون دیابت گاهی اوقات علامتی ندارد، شخص هیچگونه درمانی را انجام نمیدهد،اما این بیماری روی چشم، کلیه، سیستم مغز و اعصاب اثر میگذارد. ممکن است فرد با نابینایی چشم، نارسایی کلیه و نیاز به دیالیز به پزشک مراجعه کند.
در ایران 50 درصد کسانی که دیابت دارند، از بیماری خود با خبر نیستند و درمانی نمیکنند و در نهایت عارضههای مختلف در آنها ایجاد شود
خسرونیا متذکر شد: بهترین میزان قند خون حدود 90 تا 110 است. توصیه میشود هر 6 ماه تا یکسال افراد قند خون خود را کنترل کنند؛ تا اگر از حد معمول بالاتر بود متوجه شده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
وی با اشاره به علائم ابتلا به دیابت،گفت: افراد دارای دیابت آب زیادی میخورند و ادرار زیادی میکنند؛ یکدفعه یا خیلی چاق یا لاغر میشوند، ضعف عمومی دارند و گاهی اوقات نیز هیچ علامتی ندارند و بیماری پیشرفت میکند و بعد متوجه ابتلا میشوند.
رئیس انجمن متخصصان داخلی بیان داشت: اگر بدن بیمار دیابتی زخم شود، دیرتر از بقیه افراد خوب میشود. افراد دیابتی باید حتما تا آخر عمر تحت نظر پزشک باشند؛چراکه دیابت خوب شدنی نیست و فرد مبتلا باید زیر نظر پزشک باشند.
باید بدانیم امروزه بیماری دیابت به سرعت قابل تشخیص و درمان است و بیماران با کسب آگاهی و آموزشهای مرتبط با کنترل دیابت، زندگی سالم و طولانی خواهند داشت. اما مهمترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری، داشتن رژیم غذایی مناسب و پرهیز از کم تحرکی است؛در نتیجه میتوانیم با رعایت این دو موضوع و کنترل وزن خود، تا میزان بسیار زیادی از ابتلا به این بیماری مزمن جلوگیری کنیم.
انتهای پیام/
اخبار مرتبط
پر بازدید ها
پر بحث ترین ها
بیشترین اشتراک
بازار
اخبار کسب و کار