ذرهبینِ «شیرازه کتاب» روی نبرد با تروای ترجمه
شماره ۴۸ و ۴۹ ماهنامه اختصاصی کتاب و کتابخوانی «شیرازه کتاب» با عنوان «نبرد با تروای ترجمه» به موضوع افزایش بیرویه ترجمه در حوزه کتاب کودک پرداخته است.
به گزارش مشرق، شماره ۴۸ و ۴۹ ماهنامه اختصاصی کتاب و کتابخوانی «شیرازه کتاب» با عنوان «نبرد با تروای ترجمه» از سوی مجمع ناشران انقلاب اسلامی منتشر شد، این شماره به موضوع افزایش بیرویه ترجمه در حوزه کتاب کودک پرداخته و در آن دلایل افزایش افسارگسیخته ترجمه کتاب کودک و اثر آن بر فرهنگ و سبک زندگی نسل جدید را بررسی کرده است.
یکی از معضلات ترجمه ساده انگاری ترجمه کتاب کودک است
در مطلبی با عنوان «معضلات ترجمه از محتوا تا متن» از صفا امیری مدیر انتشارات بین المللی براق می خوانیم: بعضا مشاهده می شود کتب کودک را مترجمی به فارسی برگردانده است که با اصول نویسندگی کودک و نوجوان آشنا نیست و تنها به دلیل آشنایی با زبان خارجی دست به کار ترجمه زده است. این در حالی است که نگارش ترجمه کتاب کودک یک تخصص است و تفاوت هایی با نگارش ها و ترجمه های دیگر دارد.
وی با اشاره به موازی کاری در این مسیر ادامه داده است: کتاب یا مجموعه هایی در حوزه نشر دیده می شود که چند ناشر با ترجمه های مختلف آن ها را وارد بازار کرده است حتی دیده شده چند کتاب از یک مجموعه را یک ناشر و مابقی مجموعه را ناشر دیگری چاپ کرده است که از یک نوع نگارش در ترجمه و داستان پردازی برخوردار نیستند.
این ناشر تضاد فرهنگی آثار ترجمه شده، بی کیفیتی در چاپ، تقلیل جایگاه نشر ایران در وجهه جهانی، آثار مخرب ترجمه بر نشر داخلی و هزینه کمتر اثر ترجمه ای از تالیفی را از دیگر آسیب های بخش ترجمه عنوان کرد.
همچنین در این بخش محمد تفرشی دبیر تحریریه شیرازه کتاب در مطلبی با عنوان «ویترین در تصرف ترجمه» نگاهی به آمار نشر کتاب کودک و نوجوان از دهه ۶۰ تا به امروز دارد.
محمدعلی مرادیان مدیر دفتر تشکیلات مجمع ناشران انقلاب اسلامی؛ نیز در مطلبی نوشته است: با بررسی وضعیت فعلی آثار موجود کتاب کودک و نوجوان در خواهیم یافت که بیش از ۸۰ درصد از کتاب های موجود در بازار کودک و نوجوان کتاب های ترجمه شده است، البته این بدان معنی نیست که هیچ کتاب ترجمه مناسبی برای کودک وجود ندارد. همچنین نفی کلی کتاب های ترجمه شده نیست. در دسترس بودن حجم چشمگیری از کتاب های ترجمه ای در حوزه کودک و نوجوان به معنی ترویج مبانی، سبک زندگی، عقاید و تفکرهای مختلف به مخاطب و مصرف کننده آن کتاب هاست.
در مسئله ترجمه افسارگیخته کتاب های این طیف اولین راه حل این است که نهادهای متولی به وظایف ذاتی خود در ممیزی نظارت بر بازار کتاب مطالبه گری و وضع قوانین جدید عمل کنند . در باب تالیف نیز دولت برای صرفه اقتصادی ناشر و ترغیب نویسندگان داخلی باید از تولیدات کودک و نوجوان در موضوعات مهم حمایت کند یا از طریق تاسیس و برگزاری جوایز و امکان های مادی و معنوی مختلف منجر به تشویق و ترغیب تولیدکننده داخلی شود. از جمله راه حل های دیگر وضع قوانین جدید در حوزه حقوق معنوی مخاطب است که مع الاسف در بین قوانین جاری کشور تاکنون از آن غفلت شده است.
مجله شیرازهکتاب همچنین در بخش خانواده نشر گفتوگویی با مهدی رمضانی معاون مرکز اسناد انقلاب اسلامی درباره مرحوم حجتالاسلاموالمسلمین روحالله حسینیان داشته و به ابعاد مغفول این شخصیت پرداخته است. همچنین گفتوگویی با مهدی محمودی همکار مرحوم محسن مطلبی مدیر انتشارات مقاومت که مدتی قبل بر اثر کرونا دار فانی را وداع گفت به مخاطبان ارائه شده است. در پایان این بخش نیز گزارشی از مسابقه کتابخوانی پویا که با محوریت کتاب «پیامبر و قصههایش» برای کودکان برگزار شد، ارائه شده است.
پرونده ویژه این شماره از مجله به موضوع افزایش بیرویه ترجمه در حوزه کتاب کودک پرداخته و در آن به دلایل افزایش افسارگسیخته ترجمه کتاب کودک و اثر این روند بر فرهنگ و سبک زندگی نسل جدید پرداخته است. شیرازهکتاب در این بخش گفتوگوهایی با حجتالاسلاموالمسلمین علیرضا سبحانینسب مدیر انتشارات جمال، سیدصادق رضایی مدیر سابق حوزه هنری کودک و نوجوان، سعید قاسمی مدیر انتشارات کتابک، حجتالاسلاموالمسلمین مظفر سالاری نویسنده و کارشناس ادبیات کودک و نوجوان، عباس خواجهپیری مدیر انتشارات آثار سبز، کلر ژوبرت نویسنده و تصویرگر و کارشناس ادبیات کودک، حامد انتظام دبیر مجمع ادبیات کودک، فرزانه فخریان معاون فرهنگی انتشارات سروش و کارشناس ادبیات کودک داشته و همچنین یادداشتهایی از صفا امیری مدیر انتشارات بینالمللی براق، محمدعلی مرادیان مدیر دفتر تشکیلات مجمع ناشران و مهدی طاهری کارشناس ارشد حقوق را به مخاطبان ارائه میکند.
در بخش طعم کتاب علاوه بر سری هفتم «نکتههایی برای نوشتن» که فاطمه سلیمانی ازندریانی آن را نگاشته است، نگاهی هم به کتابهای «پوتینقرمزها» و مجموعه کتابهای کمیک «ایلیا» شده است. در پایان این بخش نیز بسته کتابی برای آبان و آذر ارائه شده است.
نویسندگان کافه شیرازه در این شماره، یادداشتهای خود را به موضوع افزایش ترجمه کتاب کودک اختصاص دادهاند. در این شماره، «کافه شیرازه» میزبان یادداشتهایی از احسان سالمی، عاطفه جعفری، میثم رشیدی مهرآبادی، هانیه تجریشی، سجاد شیرافکن، سیداحمد حسینی و زینب حیدری بوده است.