همه در قبال مدرسه مسؤولند/ هشدار نسبت به بحران کارکرد مدرسه و فعالیت رقیب تجاری
سه‌شنبه ۱۱ شهریور ۱۳۹۹ – ۱۳:۱۶ همه در قبال مدرسه مسؤولند/ هشدار نسبت به بحران کارکرد مدرسه و فعالیت رقیب تجاری
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: اگر مدارس نتوانند کارآیی خود را در شرایط جدید نشان دهند، با بحران کارکرد مواجه می‌شوند و به راحتی در معرض تهدید، تعطیل و جایگزینی به وسیله جریان‌های رقیب تجاری قرار می‌گیرند.
به گزارش خبرنگار آموزش و پرورش خبرگزاری فارس، محمود امانی طهرانی دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در سی و چهارمین اجلاس دو روزه رؤسا و مدیران آموزش و پرورش سراسر کشور، با تسلیت ایام شهادت سالار شهیدان و اصحاب با وفایش، اظهار کرد: در مطلبی که امروز تحت عنوان «سیاست ها و مأموریت‌های آموزش و پرورش در زیست بوم جدید» تقدیم شما می‌کنم، تلاش شده است با نگاهی تحلیلی، با تمرکز بر «مدرسه» به عنوان قله نظام آموزشی کشور و کانون ساماندهی تمامی اقدامات تربیتی، به نکته کلیدی که به درک موقعیت کنونی و بقای موثر نظام آموزشی کشور مربوط می‌شود، اشاره کنم.
* مدرسه مهم است
امانی با اشاره به نقش و جایگاه مدرسه، افزود: مدرسه مهم است؛ مدرسه به تعبیر سند تحول بنیادین کانون فرهنگی محله است؛ امروزه برنامه‌ریزان کلان و متخصصان توسعه جوامع به این نتیجه رسیده اند که عاقلانه‌ترین راه و به عبارت مبسوط‌تر، بنیادی‌ترین، موثرترین، پایدارترین، کم آسیب ترین و شاید از همه مهم‌تر، اقتصادی ترین و ارزان‌ترین راه برای بهبود تمامی شاخص‌های جوامع بشری، رسیدگی همه جانبه به مدرسه است.
* مدرسه سرچشمه رشد شایستگی‌های پایه شهروندی است
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ادامه داد: اگر به دنبال بهبود اخلاق شهروندان، کاهش جرایم، اعتیاد، خشونت و آسیب‌های اجتماعی، افزایش اشتغال، امنیت، قانون مداری، مهرورزی و کمک به هم‌نوعان، حفظ محیط زیست، مصرف بهینه ماده و انرژی، مقاومت و تاب آوری، ارزش مداری و حق طلبی و بسیاری از شایستگی‌های پایه شهروندی هستیم، و اگر در مقیاس خردتر، می‌خواهیم در محله ما ادب در برخوردها وجود داشته باشد، حیا و عفاف رایج باشد، حقوق و حرمت همسایگان رعایت شود، باید به مدرسه روی آوریم و سرچشمه های رشد خود را در آن جستجو کنیم.
وی افزود: اگر می خواهیم مردم ما بی تفاوت، خودخواه، تن پرور و منفی نگر و مأیوس نباشند، باید مدارس ما به آنها زندگی مسؤولانه، دگرخواهی، مثبت اندیشی و خودباوری را بیاموزند؛ چنین مدرسه‌ای در سند تحول بنیادین به عنوان «نقطه اتکای دولت و ملت در رشد، تعالی و پیشرفت کشور و کانون تربیت محله» توصیف شده است.
* همه در قبال مدرسه مسؤولند
امانی با اشاره به اینکه همه در قبال مدرسه مسؤولند، اضافه کرد: سطح مدارس هر کشور، نشانه سطح واقعی رشد و توسعه آن کشور است. هرچه سطح توسعه اقتصادی، فرهنگی و ارزشی یک جامعه بالاتر باشد، اوضاع مدرسه در آن جامعه مطلوب‌تر است؛ جامعه‌ای که به این نتیجه رسیده است که باید بهترین شرایط رشد را برای فرزندان خود فراهم کند، به نوعی برای آینده خود سرمایه‌گذاری کرده است.
وی ادامه داد: در چنین جوامعی، به هر کودکی که به دنیا می‌آید، به عنوان یک سرمایه ارزشمند ملی و فرزندی که متعلق به همه اجتماع است، نگاه می‌شود و ضمن سپاسگزاری از پدر و مادری که این کودک را به دنیا آورده‌اند، وظیفه رشد و بالندگی او را یک وظیفه عمومی می‌دانند که همه باید با وضع قوانین مناسب و ارائه خدمات حمایتی، به کمک خانواده بیایند؛ با چنین نگاهی، تقویت بنیان خانواده و ترغیب به فرزندآوری، یکی از استراتژی‌های مهم حفظ جامعه و کمک به پایداری آن است و اقدامی از جنس برنامه‌ریزی برای بقاء و ارتقای آینده نگرانه به شمار می‌آید.
* باید تلاش کرد که ساختمان مدارس، بهترین ساختمان هر محله باشد
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش اظهار کرد: بی شک، دوام و استمرار سطح توسعه یافتگی هر جامعه در ابعاد حرفه‌ای و اقتصادی و نیز ارتقای شاخص های اخلاقی، ارزشی، اجتماعی و سیاسی، نیازمند ورود مستمر جوانانی دارای سلامت جسم و روح و برخوردار از شایستگی‌های پایه و ارزش‌های درونی شده به درون جامعه است.
وی تصریح کرد: تربیت چنین جوانانی، مستلزم وجود مدارسی است که هم به لحاظ فضا و امکانات و تجهیزات فیزیکی و هم به لحاظ نیروی انسانی، بتوانند به عنوان یک زیستگاه، فرصت و موقعیت رشد دینی، علمی، اجتماعی، بدنی، هنری و اقتصادی را فراهم سازند؛ با چنین نگرشی است که باید تلاش کرد که ساختمان مدارس، بهترین ساختمان هر محله؛ معلمان مدرسه، شایسته ترین افراد؛ مدیر مدرسه، با کفایت ترین فرد جامعه محلی و بچه های مدرسه، شادترین و با نشاط ترین ساکنان محله باشند.
* مدرسه باید احساس کند حامی و صاحب دارد
امانی با اشاره به اینکه مدرسه باید احساس کند که حامی و صاحب دارد، اظهار کرد: وصول به چنین چشم‌اندازی نه با الگوی مدرسه دولتی به معنای کنونی و نه با الگوی مدارس خصوصی امکان پذیر است؛ باید نگاه به مدرسه مانند نگاه به مساجد و حسینیه ها باشد. باید یک احساس مالکیت عمومی، احساس تعلق و احساس متولی بودن در مردم هر محله نسبت به مدرسه به وجود آید.
وی تصریح کرد: مدرسه باید احساس کند که حامی و صاحب دارد، حامی و صاحبی مهربان و دلسوز، آگاه، توانا و بخشنده. جمعی متشخص از افراد توانمند جامعه محلی که نه تنها توان خود، بلکه توان هر انسان مستعد کمکی را در راستای خدمت به مدرسه بسیج می‌کنند.
* باید از خود بپرسد من برای بچه‌های محله‌ام، شهرم و کشورم چه کرده‌ام؟
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: چنین مدرسه ای برای دانش‌آموزان کنونی و فارغ التحصیلان مدرسه، هویت مدرسه ای و احساس تعلق خاطر به نام مدرسه می‌آفریند؛ هر دانش‌آموز به محض ثبت‌نام و ورود به مدرسه می‌داند که در چندمین دوره ورودی دانش‌آموزان به مدرسه قرار دارد و پیوند خود را با دیگران ذیل انتساب به دانش آموختگان دوره مزبور در مدرسه برقرار می‌کند. چنین مدرسه ای دارای سرمایه و پشتوانه‌ای است که هرگز در کار خود وا نمی‌ماند.
وی اضافه کرد: هر کس، پیش از هر گونه انتقادی نسبت به وضع موجود و ابراز ناخشنودی از فاصله مدارس با وضع مطلوب، باید از خود بپرسد من برای بچه‌های محله‌ام، شهرم و کشورم چه کرده‌ام؟ چه کارهایی از دست من بر می‌آید، چه کارهایی را تاکنون انجام داده‌ام؟ و نیز از خود بپرسد که مدرسه برای محله چه کارهایی را می‌تواند انجام دهد؟ از فضای آن، امکانات آن، انسان‌هایی که در آن حضور دارند، چه استفاده‌هایی می‌توان کرد؟ چنین مدرسه ای، بافتی زنده است که با پیکره جامعه پیرامونی خود پیوند خورده، تغذیه می‌شود و تغذیه می‌کند.
امانی بیان داشت: بدیهی است چنین توصیفی از مدرسه، برخاسته از گزاره‌های مدیریتی سند تحول در باب مدرسه همچون گزاره‌های «برخوردار از قدرت تصمیم گیری و برنامه‌ریزی در حوزه‌های عملیاتی در چارچوب سیاست‌های محلی، منطقه‌ای و ملی»، «دارای تعامل اثربخش با مساجد و دیگر نهادها، مراکز مذهبی و کانون‌های محلی نظیر فرهنگ سرا، کتابخانه‌های عمومی و برخوردار از ارتباط مستمر و موثر با عالمان دینی، صاحبنظران و متخصصان» و «دارای پیوند موثر با موضوعات و مسائل جامعه در مقیاس محلی، منطقه‌ای و ملی با حضور فعال در حیات اجتماعی» است.
همه برای تحقق اهداف مدرسه تلاش کنند
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به اینکه همه برای تحقق اهداف مدرسه تلاش کنند، اضافه کرد: برای دستیابی به چنین چشم اندازی که مبتنی بر اعتماد به مدرسه و صلاحیت مدیریت آن است، باید تمام عوامل درونی و بیرونی ایفای نقش کنند؛ شورای عالی آموزش و پرورش با تدوین سیاست‌ها، خط مشی‌ها، قوانین، مقررات و آیین‌نامه‌های سازگار با این نگرش، حوزه ستادی آموزش و پرورش با خلق و ترویج راهکارهای الهام بخش و راهگشا، مدیریت‌های استانی و منطقه ای با ارتقای ظرفیت مدیریت مدارس و ایفای نقش راهبری، راهنمایی، پایش و تضمین کیفیت، و جامعه محلی با بسیج تمامی امکانات خود باید پا به عرصه کمک به مدرسه در راستای تحقق اهداف و کارکرد مدرسه بگذارند.
وی افزود: شاید مهم‌ترین آموزه سند تحول بنیادین این باشد که دستیابی به چشم انداز مدرسه تراز سند، یعنی اجرای سند، یک وظیفه ملی است و مشارکت همه را می‌طلبد.
مهم‌ترین مسأله مدرسه، اجرای برنامه‌های درسی مصوب است
امانی با اشاره به اینکه مهم‌ترین مسأله مدرسه، اجرای برنامه‌های درسی مصوب است، خاطر نشان کرد: اما در سطح مدرسه، مهم‌ترین مسأله‌ای که مدرسه باید در رأس امور خود قرار دهد، اجرای موثر برنامه‌های درسی مصوب است؛ یادگیری موثر، نوعی از یادگیری است که یادگیرنده قبل و بعد از یادگیری در چارچوب شناختی، مهارتی و نگرشی‌اش، یا به تعبیر الگوی هدف‌گذاری برنامه درسی ملی، در تفکر، ایمان، علم، عمل و اخلاقش که شایستگی‌های پایه او را می‌سازند، تغییر محسوس رخ دهد.
وی افزود: نیل به یادگیری موثر، مستلزم ایجاد موقعیت‌های یادگیری فعال و رشد دهنده در سطح مدرسه و کلاس است؛ بدیهی است این امر نیازمند رشد شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان در عرصه طراحی آموزشی، یعنی به کارگیری اصول علم و هنر یاددهی ـ یادگیری (پداگوژی) است که در برنامه درسی ملی به آن اشاره شده است.
* آموزش و پرورش در دوران کرونا دچار تغییرات جدی شده است
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش اظهار کرد: به قوت می‌توان گفت که اگر مدارس، برنامه‌های درسی موجود را با کیفیت لازم و به صورت موثر اجرا کنند، بسیاری از ساحت‌های رشد پوشش داده شده و نتایج فراوانی حاصل می‌شود؛ تحقق این امر، مجالی را به وجود می آورد که در کنار برنامه درسی ملی، با استفاده از ظرفیت برنامه ویژه مدرسه (بوم)، به عنوان برنامه درسی سطح مدرسه، به بسیاری از نیازها، دغدغه‌ها و علائق ویژه مدرسه پرداخته شود.
وی با اشاره به وضعیت موجود جامعه با بیان اینکه با بروز شرایط جدید کرونا در جهان، جنبه دیگری از شایستگی‌های مورد نیاز برای ایجاد موقعیت‌های یادگیری مؤثر، بروز و ظهور پیدا کرد، افزود: با تعطیلی آموزش حضوری و چهره به چهره، نیاز جامعه آموزشی کشورهای جهان در همه سطوح به کسب شایستگی‌های فناوری و عدم آمادگی پیشینی کافی در این زمینه به صورت یک شوک خودنمایی کرد.
امانی با اشاره به اینکه آموزش و پرورش در دوران کرونا دچار تغییرات جدی شده است، افزود: در چنین فضایی، مدیریت آموزش در فضای غیر حضوری و ترکیبی، مستلزم برخورداری هم زمان از دو دسته شایستگی پداگوژیگ و تکنولوژیک است؛ پیش بینی می‌شود این عرصه، فضایی را فراهم آورد که آموزش پس از کرونا، هرگز به مدار قبلی خود باز نگردد و در بسیاری از جوانب، دستخوش تغییراتی شود که عمدتا مطلوب تلقی می‌شوند.
* دهه آینده دوره توسعه خلاقیت‌ها و نوآوری در تولید و طراحی‌های آموزشی جدید است
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به اینکه دهه آینده دوره توسعه خلاقیت‌ها و نوآوری در تولید و طراحی آموزشی جدید است، تأکید کرد: بر این اساس، شاید دهه آینده، دوران توسعه خلاقیت‌ها، نوآوری در تولید و طراحی های آموزشی جدید و برنامه‌های درسی رشد دهنده بر اساس توسعه شایستگی‌های فردی و گروهی دانش‌آموزان با استفاده از امکانات فضای مجازی و الکترونیک باشد.
کرونا به ما آموخت در برابر تندباد، دیوار نسازیم بلکه توربین قرار دهیم
امانی گفت: به نظر می‌رسد جامعه آموزشی نه تنها کشور ما بلکه جامعه جهانی در انتظار تولید روش‌ها و ابزارهایی خلاقانه، معتبر و متنوع برای ارزشیابی تحصیلی به سر می‌برد؛ به نوعی کرونا به ما آموخت که در برابر تندباد، دیوار نسازیم بلکه توربین‌هایی قرار دهیم که انرژی مخرب را در خدمت ساختن قرار دهد.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش اضافه کرد: راهبری و مدیریت نظام آموزشی از ستاد تا صف در چنین شرایطی امری زنده، پرهیجان، متغیر در لحظه، اقتضایی و گاهی بحرانی است.
وی افزود: این مدیریت لااقل چهار عرصه اصلی را در بر می گیرد؛ از سویی باید شایستگی‌های حرفه‌ای فوق را در خود و دیگران به وجود آورد، از سوی دیگر برای فراهم آوردن زیر ساخت‌ها و ایجاد دسترسی برای آحاد دانش‌آموزان به اشکال جدید آموزش اقدام کرد و در عرصه سوم، برای حفظ عدالت آموزشی، تدابیری خاص برای دانش‌آموزانی که دسترسی به ابزارهای آموزش الکترونیک یا اینترنت ندارند، اندیشید و سرانجام در جهت آموزش خانواده‌ها برای ایفای آگاهانه نقش خویش به عنوان شرکای راهبردی موفقیت در این موقعیت جدید اقدام کرد.
امانی تأکید کرد: مدیریت عرصه‌های فوق، مستلزم برخورداری از آگاهی روزآمد، عملکرد حرفه‌ای، تقسیم کار متعادل و داشتن اختیاراتی است که از فضای اعتماد متقابل سرچشمه م گیرد.
* اگر مدارس نتوانند کارآیی خود را در شرایط جدید نشان دهند، با بحران مواجه می‌شوند
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: به طور جدی پیش‌بینی می‌شود که اگر مدارس نتوانند کارآیی خود را در شرایط جدید نشان دهند، با بحران کارکرد مواجه می‌شوند و به راحتی در معرض تهدید، تعطیل و جایگزینی به وسیله جریان‌های رقیب تجاری قرار می‌گیرند.
وی اضافه کرد: قانون نانوشته طبیعت، به حذف نهادهای فاقد کارکرد حکم می‌کند و به نظر می رسد مدارس برای بقا و حفظ کارکرد خود، باید از فضای جدید استفاده کنند و با استفاده از امکاناتی که فضای نوین یادگیری برای تسهیل یادگیری در اختیارشان می‌گذارد، بارهایی را که به طور سنتی حمل می کرده‌اند، کمی سبک کنند و با استفاده از فراغت حاصل از آن به کارکردهایی بپردازند که در تمام جوامع بشری مورد تأکید تام بوده است و عدم اهتمام به آنها در نظام‌های آموزش رسمی محل انتقاد همیشگی بوده است.
امانی اظهار کرد: کارکردهایی که مدارس باید بیشتر روی آنها کار کنند معطوف به مهارت آموزی، آمادگی برای زندگی، اجتماعی شدن، یادگیری راه یادگیری، کسب وکار، تربیت بدنی، هنرآموزی و در یک کلام، جبران نقایصی که در برنامه‌های درسی نسبت به تربیت تمام ساحتی وجود دارد.
انتهای پیام/
پر بازدید ها
پر بحث ترین ها
بیشترین اشتراک
بازار 
اخبار کسب و کار 
