دوجکوین (Dogecoin)
دوجکوین یک رمزارز همتا به همتا و متنباز است که لوگوی آن تصویر سگ نژاد شیبا اینو (Shiba Inu) از میم اینترنتی معروف «دوج» (Doge) میباشد. دوجکوین که شاخهای از لایتکوین (Litecoin) است، در تاریخ ۸ دسامبر ۲۰۱۳ بهعنوان یک «میم کوین» معرفی شد. این رمزارز بهسرعت توانست جامعهای فعال در فضای آنلاین ایجاد کند؛ بهطوری که در ژانویه ۲۰۱۴ ارزش بازار آن به ۶۰ میلیون دلار رسید و در ژانویه ۲۰۱۸ از مرز ۱ میلیارد دلار عبور کرد. این رمزارز در ماه مه ۲۰۲۱ به اوج تاریخی خود با ارزش بازاری برابر با ۸۲ میلیارد دلار رسید.
بازی و فرهنگ
بر خلاف بسیاری از رمزارزهای دیگر که ویژگیهای فنی خاص خود را بهعنوان مزیت معرفی میکنند، جذابیت دوجکوین بیشتر به ریشههای فرهنگی آن بهعنوان یک میم اینترنتی برمیگردد. در حالیکه رمزارزها معمولاً بهعنوان موضوعی پیچیده و دشوار شناخته میشوند، معرفی میم مشهور «دوج» در سال ۲۰۱۳ باعث شد که فضای رمزارز برای تازهواردان قابلدرکتر و سرگرمکنندهتر شود.
دوجکوین برخلاف بسیاری از رمزارزها، برنامه تولید اولیه بسیار سریعی داشت. تا میانه سال ۲۰۱۵، تعداد ۱۰۰ میلیارد دوجکوین در گردش قرار گرفت و از آن زمان به بعد، هر سال حدود ۵.۲۵۶ میلیارد سکه جدید به چرخه اضافه میشود. تا تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵، صد میلیاردمین دوجکوین استخراج شد. دوجکوین هر دقیقه استخراج میشود و سقف مشخصی برای تعداد نهایی سکههای آن وجود ندارد.
تا ماه مه ۲۰۲۱، قیمت دوجکوین (Dogecoin) به بالاترین مقدار خود یعنی ۰.۶۸ دلار رسید؛ در حالی که در ابتدای همان سال، ارزش آن کمتر از یک سنت بود. ایلان ماسک (Elon Musk)، مدیرعامل شرکت تسلا (Tesla)، تا حد زیادی در رشد چشمگیر این رمزارز نقش داشت، زیرا بارها دوجکوین را رمزارز مورد علاقهاش معرفی کرده بود. تا میانه سال ۲۰۲۱، دوجکوین بهطور مداوم در میان پنج رمزارز برتر از نظر ارزش کل بازار قرار داشت.
مرور کلی
دوجکوین توسط بیلی مارکوس (Billy Markus)، برنامهنویسی از پورتلند در ایالت اورگان، و جکسون پالمر (Jackson Palmer) تأسیس شد. مارکوس زمانی به فکر خلق دوجکوین افتاد که میخواست رمزارزی سرگرمکننده بسازد که بتواند مخاطبان وسیعتری نسبت به بیتکوین جذب کند. او همچنین قصد داشت پروژهای خلق کند که از تاریخچه بحثبرانگیز برخی رمزارزهای دیگر، بهویژه بیتکوین، فاصله بگیرد.
در همین زمان، جکسون پالمر که در بخش بازاریابی شرکت ادوبی سیستمز در شهر سیدنی کار میکرد، با تشویق یکی از دانشجویان کالج فرانت رِنج کامیونیتی در توییتر، ایده مارکوس را به واقعیت تبدیل کرد. پالمر همزمان دو تب در مرورگر خود باز کرده بود: یکی وبسایت کوینمارکتکپ و دیگری مقالهای درباره بهترین میم سال ۲۰۱۳، یعنی “دوج”. با جابهجایی بین این دو تب، ایده ترکیب این دو عنصر به ذهنش رسید و در توییتر از رمزارز جدید و داغی به نام دوجکوین نوشت.
کمی بعد، بیلی مارکوس که توسعهدهندهای در شرکت IBM بود، از طریق توییتر با پالمر تماس گرفت و پرسید که آیا حاضر است نسخه واقعی دوجکوین را ایجاد کند یا نه. سرانجام، دوجکوین بهطور رسمی در تاریخ ۶ دسامبر ۲۰۱۳ راهاندازی شد.
فرهنگ و ساختار
دوجکوین بهصورت رسمی در تاریخ ۸ دسامبر ۲۰۱۳ عرضه شد. در ابتدا هدف شبکه دوجکوین، تولید ۱۰۰ میلیارد سکه بود؛ اما بعداً اعلام شد که هیچ سقفی برای تولید دوجکوین در نظر گرفته نمیشود و عرضه آن نامحدود خواهد بود. بر خلاف رمزارزهای تورمزدا مانند بیتکوین، دوجکوین در دسته رمزارزهای تورمزا قرار میگیرد. طبق برنامه فعلی تولید، تا فوریه ۲۰۱۵ حدود ۹۸ میلیارد سکه در گردش بود، و در تاریخ ۲۵ فوریه ۲۰۲۱، بلاک شماره ۶۰۰٬۰۰۰ استخراج شد. از آن زمان به بعد، هر سال حدود ۵.۲۵۶ میلیارد سکه جدید به شبکه اضافه میشود و این روند ادامهدار است.
در ماههای دسامبر ۲۰۱۳ و ژانویه ۲۰۱۴، توسعهدهندگان دوجکوین در انجمنهای عمومی درباره تغییر نرخ تورم آن بحث کردند، و در تاریخ ۲ فوریه ۲۰۱۴، جکسون پالمر اعلام کرد که عرضه دوجکوین بدون محدودیت خواهد ماند. این تصمیم باعث شد که نرخ تورم آن بهصورت پیوسته در طول زمان کاهش یابد.
دوجکوین در دو نوع اقتصاد وجود دارد: اقتصاد مالی و اقتصاد فرهنگی میم. تأثیر اقتصاد فرهنگیِ دوجکوین بهطور بیسابقهای بر اقتصاد مالی آن ملموس بوده است. جایگاه فرهنگی منحصر بهفرد دوجکوین، نمونهای است از اینکه فناوری بلاکچین چگونه میتواند در ترویج سیستمهای پولی جایگزین موفق عمل کند.
معماری
دوجکوین (Dogecoin) بر پایه لایتکوین (Litecoin) ساخته شده و از همان فناوری اثبات کار یا (PoW) استفاده میکند. کاربران میتوانند دوجکوین را از طریق صرافیهای رمزارز خرید و فروش کرده و آن را در صرافی یا در کیف پول مخصوص دوجکوین نگهداری کنند. بیلی مارکوس (Billy Markus) کد دوجکوین را بر پایه لاکیکوین (Luckycoin) طراحی کرد؛ رمزارزی که خود از لایتکوین مشتق شده بود. در ابتدا، پاداش استخراج هر بلاک در دوجکوین بهصورت تصادفی تعیین میشد، اما این روش در سال ۲۰۱۴ به پاداش ثابت تغییر یافت.
تاریخچه
میم «دوج» (Doge)، نخستین بار در فوریه ۲۰۱۰ خلق شد، زمانی که وبلاگنویس ژاپنی، آتسوکو ساتو (Atsuko Sato)، عکسی از سگ خود – یک شیبا اینو (Shiba Inu) به نام کابوسو (Kabosu) – را در یکی از پستهای وبلاگش منتشر کرد. چند ماه بعد، در اکتبر همان سال، تصویری غیرمرتبط از یک شیبا اینو دیگر در وبسایت ردیت پربازدید شد؛ عنوان آن تصویر، بهصورت عمدی واژه «dog» را بهصورت اشتباه «doge» نوشته بود. این روند به ایجاد میمهایی منجر شد که در آنها واژگان بهصورت غلط و با فونتهای رنگارنگ روی تصاویر سگهای شیبا اینو نوشته میشد. اولین نمونه این میمها در سپتامبر ۲۰۱۲ در یک رشته گفتوگو در سایت Tumblr با عنوان «اعترافات شیبا» منتشر شد. تا زمانی که عکس کابوسو از وبلاگ آتسوکو ساتو در ژوئیه ۲۰۱۳ در این رشته مورد استفاده قرار گرفت، میم دوج بهصورت گسترده پخش نشده بود.
در تاریخ ۱۹ دسامبر ۲۰۱۳، ارزش دوجکوین طی ۷۲ ساعت نزدیک به ۳۰۰ درصد افزایش یافت و از ۰.۰۰۰۲۶ دلار به ۰.۰۰۰۹۵ دلار رسید، در حالیکه حجم معاملات روزانه به میلیاردها واحد دوجکوین میرسید. این رشد درست زمانی اتفاق افتاد که بیتکوین و سایر رمزارزها تحت تأثیر تصمیم دولت چین مبنی بر ممنوعیت سرمایهگذاری بانکهای چینی در اقتصاد بیتکوین، دچار افت شده بودند. سه روز بعد، دوجکوین نخستین سقوط بزرگ خود را تجربه کرد و ارزش آن ۸۰ درصد کاهش یافت. علت این اتفاق، ورود ماینرهای بزرگ به شبکه بود که از قدرت پردازشی اندک موردنیاز برای استخراج این سکه در آن زمان سوءاستفاده کردند.
در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۳، نخستین تلاش مهم برای سرقت دوجکوین رخ داد، که طی آن میلیونها سکه در یک حمله هکری به پلتفرم کیف پول آنلاین Dogewallet به سرقت رفت. هکر با دسترسی به فایلهای سیستمی پلتفرم، صفحه ارسال/دریافت را تغییر داد تا تمامی سکهها به یک آدرس ثابت منتقل شوند. این حادثه باعث شد که دوجکوین به بحثبرانگیزترین آلتکوین در توییتر تبدیل شود. برای کمک به افرادی که در این سرقت دچار ضرر شده بودند، جامعه دوجکوین ابتکاری به نام “SaveDogemas” راهاندازی کرد و سکههایی برای جبران خسارات اهدا شد. حدود یک ماه بعد، کمکهای اهدایی به اندازهای رسید که تمام خسارات پوشش داده شد.
در تاریخ ۸ ژانویه ۲۰۱۴، صرافی AltQuick.co نخستین صرافی بود که امکان مبادله DOGE/USD را راهاندازی کرد. در ۳۰ ژانویه همان سال، صرافی کانادایی Vault of Satoshi نیز مبادلات DOGE/USD و DOGE/CAD را آغاز کرد. در فوریه ۲۰۱۴، صرافی Asia Nexgen در هنگکنگ اعلام کرد که از مبادلات دوجکوین با تمام ارزهای اصلی پشتیبانی میکند. همچنین، صرافی BTC38 مستقر در چین نیز پشتیبانی خود از دوجکوین را اعلام کرد و این موضوع باعث افزایش چشمگیر ارزش بازار آن طی ۲۴ ساعت شد.
ایلان ماسک و دوجکوین
موفقیت دوجکوین بهشدت با علاقه شخصی ایلان ماسک گره خورده است. در اوایل سال ۲۰۲۱، ماسک در توییتر درباره دوجکوین نوشت و میمی از فیلم شیرشاه منتشر کرد که در آن دوجکوین بهصورت طنزآمیز معرفی شده بود. این اقدام باعث افزایش شدید قیمت دوج شد، هرچند این رشد با نوسانات کوتاهمدت همراه بود که نهایتاً با حضور ماسک در برنامه Saturday Night Live به اوج رسید. اما با وجود وعدههای ماسک مبنی بر افزایش شدید آن (اصطلاحاً “به سوی ماه”)، پس از پخش این برنامه، قیمت دوجکوین سقوط کرد. در ماههای بعد، بهنظر میرسید ماسک علاقهاش را به دوج از دست داده و قیمت آن تقریباً ۷۰٪ از اوج خود کاهش یافت.
در ژوئیه ۲۰۲۲، ایلان ماسک بار دیگر حمایت خود از دوجکوین را اعلام کرد و گفت که مالک این رمزارز است. او همچنین بیان کرد که شرکت تسلا (Tesla) اکنون دوجکوین را بهعنوان روش پرداخت برای خرید محصولات میپذیرد و اعلام کرد شرکت اسپیساکس (SpaceX) نیز بهزودی همین کار را خواهد کرد. ماسک گفت حمایت خود از دوجکوین را به درخواست افرادی آغاز کرده که «ثروتمند نیستند» و از او خواستهاند به این رمزارز توجه نشان دهد.
استخراج دوجکوین
دوجکوین در مقایسه با پروتکل اثبات کار بیتکوین، تفاوتهایی دارد؛ از جمله اینکه از فناوری Scrypt استفاده میکند. زمان تولید هر بلاک در شبکه دوجکوین فقط یک دقیقه است و به دلیل نداشتن سقف عرضه، بهعنوان یک «رمزارز تورمزا» شناخته میشود، به این معنا که هر مقدار دوجکوین میتواند استخراج شود. استفاده از الگوریتم Scrypt و عرضه نامحدود، دوجکوین را به نسخهای سریعتر، سازگارتر و کاربرپسندتر از بیتکوین تبدیل کرده است.
استخراج دوجکوین میتواند بهصورت فردی، از طریق عضویت در یک استخر استخراج، یا از طریق استخراج ابری انجام شود. استخراجکنندگان میتوانند این رمزارز را در سیستمهای ویندوز، مک یا لینوکس، و با استفاده از کارت گرافیک (GPU) استخراج کنند. از سال ۲۰۱۴ به بعد، کاربران همچنین قادر شدند فرآیند استخراج لایتکوین و دوجکوین را همزمان انجام دهند، زیرا فرآیندهای آنها با هم ادغام شدهاند.
صرافیها
دوجکوین در چندین صرافی رمزارز معتبر فهرست شده است، از جمله:
-
Coinbase
-
Binance
-
Kraken
-
BTCEX
-
Bitrue
-
Deepcoin
-
OKX
-
EasyMarkets
-
Gemini
-
eToro
-
Upbit
بنیاد دوجکوین (Dogecoin Foundation)
بنیاد دوجکوین در سال ۲۰۱۴ توسط اعضایی از تیم دوجکوین برای فراهم کردن چارچوبی جهت مدیریت و حمایت از پروژه دوجکوین تأسیس شد. در سال ۲۰۲۱، پس از چند سال فعالیت کمرنگ، این بنیاد با تمرکز جدیدی بر پشتیبانی از دوجکوین اکوسیستم، جامعه کاربران و توسعه آینده زنجیره بلاک دوجکوین، دوباره راهاندازی شد. در کنار برخی اعضای اولیه تیم، چند شخصیت با تجربه از صنعت رمزارز نیز بهعنوان مشاور به بنیاد اضافه شدند.
مشاوران این پروژه شامل بیلی مارکوس، بنیانگذار دوجکوین، مکس کلر (Max Keller)، توسعهدهنده اصلی پروژه، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، بنیانگذار اتریوم، و ایلان ماسک هستند که نمایندگی او را جرد برچال (Jared Birchall)، رئیس دفتر خانوادگی ماسک، بر عهده دارد. اعضای هیئت مشاوران، نقشهای مختلفی در بنیاد ایفا میکنند.
طبق وبسایت رسمی بنیاد:
-
بیلی مارکوس مسئول جامعه و میمهاست.
-
مکس کلر بهعنوان مشاور فنی پروژه فعالیت میکند.
-
ویتالیک بوترین مشاور بلاکچین و رمزارز بنیاد است.
-
جرد برچال نماینده و مشاور حقوقی و مالی ایلان ماسک در این بنیاد است.
اعضای هیئت مدیره بنیاد دوجکوین:
-
ینس ویشرز (Jens Wiechers) – از اعضای باسابقه بنیاد اولیه دوجکوین، مسئول امور حقوقی و راهبری
-
میچی لومین (Michi Lumin) – توسعهدهنده اصلی بلاکچین دوجکوین، مهندس ارشد بنیاد
-
تیموتی استبینگ (Timothy Stebbing) – مدیر پروژه و مسئول توسعه محصول
مشاوران بنیاد:
-
جرد برچال (Jared Birchall)
-
شیبتوشی ناکاموتو (Shibetoshi Nakamoto) – نام مستعار بیلی مارکوس
-
مکس کلر (Max Keller)
-
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)
-
راس نیکول (Ross Nicoll)
کتابخانه Libdogecoin دوجکوین
چند هفته پس از انتشار نسخه 1.14.6 از دوجکوین کُر (Dogecoin Core)، میچی لومین، سازنده آن، از توسعه کتابخانهای بهنام Libdogecoin خبر داد؛ کتابخانهای به زبان C که شامل اجزای پایهای شبکه دوجکوین است. این ابزار به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که محصولات سازگار با دوجکوین تولید کنند «بدون اینکه نیازی به درک عمیق عملکردهای ضمنی رمزنگاری داشته باشند.»
شرکتهایی که دوجکوین را میپذیرند
به دلیل کارمزد پایین تراکنشها و حمایت دائمی ایلان ماسک، برخی شرکتهای سنتی دوجکوین را بهعنوان یکی از گزینههای پرداخت خود اضافه کردهاند. تا اکتبر ۲۰۲۲، شرکتهای زیر از پرداخت با دوجکوین پشتیبانی میکنند:
-
Tesla
-
AMC Theaters
-
GameStop
-
AirBaltic
-
Dallas Mavericks
-
EasyDNS
-
Newegg
-
Twitch
-
Crypto Emporium
-
Microsoft
-
The Kessler Collection
انتقادات
جکسون پالمر (Jackson Palmer)، یکی از بنیانگذاران دوجکوین، تمایلی به بازگشت به دنیای رمزارز ندارد.
پالمر در تاریخ ۱۴ ژوئیه ۲۰۲۱، پس از مدتها سکوت، به توییتر بازگشت و نظرات تندی درباره دنیای رمزارزها بیان کرد.
او نوشت:
«اغلب از من میپرسند که آیا به دنیای رمزارز بازمیگردم یا نظراتم را دوباره بهطور منظم در این زمینه به اشتراک میگذارم؟ پاسخ من یک “نه” قاطع است.»
با اینکه دوجکوین در اوایل ۲۰۲۱ به بالاترین قیمت تاریخی خود یعنی حدود ۷۴ سنت رسید، اما هیچیک از بنیانگذاران آن، از این رشد بزرگ سودی نبردند، چرا که پیش از این رشد، سهام خود را فروخته بودند.
پالمر در رشتهتوییتی، افراد قدرتمند حاضر در فضای رمزارز را مورد انتقاد قرار داد و گفت:
«این فضا در حال حاضر توسط کارتل قدرتمندی از ثروتمندان کنترل میشود» که «به همان نهادهای مالی متمرکزی پیوستهاند که قرار بود جایگزین آنها شوند.»
او با اینکه میپذیرد نوعی از «استثمار مالی» پیش از ظهور رمزارزها نیز وجود داشته، اما باور دارد که صنعت رمزارز به مردم عادیای که وارد آن میشوند، آسیب میزند.
در پاسخ به این رشتهتوییت، بیلی مارکوس نیز در توییتی نوشت:
«نکاتی که جکسون مطرح کرده، عمدتاً درستاند.»
مسائل حقوقی مربوط به دوجکوین
طرح پانزی (هرمی) دوجکوین
در تاریخ ۱۶ ژوئن ۲۰۲۲، ایلان ماسک توسط یکی از سرمایهگذاران دوجکوین به مبلغ ۲۵۸ میلیارد دلار مورد شکایت قرار گرفت. این سرمایهگذار، ماسک را به راهاندازی یک طرح هرمی برای حمایت از رمزارز دوجکوین متهم کرد. در شکایتی که در دادگاه فدرال منهتن تنظیم شده بود، شاکی ادعا کرد که ایلان ماسک با تبلیغ دوجکوین باعث افزایش قیمت آن شده، اما پس از آن اجازه داده که قیمت بهطور چشمگیری سقوط کند.
این شکایت همچنین اظهاراتی از شخصیتهای برجستهای مانند وارن بافِت، بیل گیتس و دیگران را گردآوری کرده که ارزش رمزارزها را زیر سؤال بردهاند. شاکی در این پرونده، ۸۶ میلیارد دلار خسارت مطالبه کرده که نمایانگر کاهش ارزش بازار دوجکوین از مه ۲۰۲۱ تاکنون است.
جان دیتون (John Deaton)، بنیانگذار CryptoLaw، به ایلان ماسک – ثروتمندترین فرد جهان – هشدار داده است که پروژه رمزارزیاش ممکن است با برخی مشکلات قانونی روبهرو شود. علت این نگرانی، توییتهای مکرر ماسک درباره دوجکوین است.
دیتون اشاره کرده که رئیس کمیسیون SEC سیاست منصفانهای برای داراییهای دیجیتال در پیش نگرفته و در حالی که ریپل با بیش از ۳۰۰ همکاری بینالمللی با مؤسسات مالی در خارج از آمریکا تحت فشار قانونی قرار دارد، ایلان ماسک آزادانه از طریق توییتهایش بر قیمت میمکوینی مانند دوجکوین تأثیر میگذارد.
